Vetor (fisega)

De testwiki
Salta a la navigazzion Và a cercà

Modell:SL Modell:U Modell:F

Un vetor da A a B

In fisega un vetor l'è un concet matemateg e un segment orientad qe sa dovra per descriver i grandeze come la velocitaa, l'acelerazion o la forza, ind i quale l'è important considerar mìa doma 'l valor ma anc la direzion e 'l vers. Al se representa cond un segment orientad per far veder ol so vers, ol so modul (la lungeza de la fliça) e 'l pont d'aplicazion.

Proprietaa

I vetor s'pœl representar con di letere, cond una fliça sora, insé: a.

Un vetor 'l g'ha qeste proprietaa qé:

  • Pont d'aplicazion, l'è l'orijen del segment.
  • Modul, esprimid dal valor numerig de la grandeza vetoriala. Al sa representa con la lungeza del segment, semper in valor assolut. Per esempe, se s'vœl dir qe 'l modul de a al val 5 unitaa, se fa insé: |a|=5u.
  • Direzion, qe l'è qella del segment. A la reta qe la g'ha dent ol vetor l'è ciamada linia d'azion.
  • Vers, al far distinzion intra do vetor sœ la stessa linia d'azion.

Se dix qe do vetor i è concorrents quand qe i g'ha l'istess pont d'aplicazion.

Un vetor opost a un olter l'è qell qe 'l g'ha l'istess pont d'aplicazion, modul e direzion ma vers contrare. Insé 'l vetor opost a a l'è a.

In formule, dait un vetor r de coordenade (x,y,z) r=(x,y,z)) ol so modul l'è |r|=x2+y2+z2. La so direzion l'è daita da la reta qe la g'ha dent ol vetor e 'l vers al pœl vesser d'una o de l'oltra banda.

S'pœl anc separar ol modul e dar la direzion e 'l vers a un vetor unitare qe l'è calcolad insé: rU=xi+yj+zk|r|, con i,j,k i vetor (1,0,0), (0,1,0) e (0,0,1) rispetivament.

Soma e sotrazion di vetor

Metodo grafeg

La soma grafega de do vetor: a e b
La soma grafega de do vetor: a e b

Per la soma e la sotrazion di vetor g'è de tegn in cunt, olter qe a la grandeza scalare, la direzion e 'l vers del vetor.

Metodo analiteg

Modul resultant

Daits do vetor a e b, de modui cognossids e qe formen l'angol θ intra de lor, s'pœl calcolar 'l modul |a+b| insé:

|a+b|=|a|2+|b|2+2|a||b|cosθ

Otegnir la direzion

Per otegnir i angoi α,β diretor a 'm g'ha de cognosser l'angol θ e de hir-ga jamò calcolad |a+b| .

A 'm pœl dovrar qesta formula:

|b|senα=|a|senβ=|a+b|senθ

Con qesta m'ha otegnid ol sinus, e per trovar i angoi a partir del sinus a 'm g'ha de regordar-s qe:

α+β=θ

Angol intra do vetor

Per calcolar l'angol intra do vetor sa dovra qesta formula:

cosθ=a1b1+a2b2ab

L'è possibel jeneralizar a qualsvœl dimension:

cosθ=a1b1+a2b2+a3b3+...+anbnab

Quand a 'm lavora in manera aljebrega ind un spaze vetorial l'angol intra do vetor l'è dait da:

cosθ=|<a,b>|||a||.||b||

Con <,> segnad ol prodot scalar definid ind el istess spaze vetorial.